Hou je van mij?
Zoals veel tieners kende ik een periode van rebellie tegen het gezag van mijn moeder. Mijn vader was overleden toen ik klein was, en mijn moeder moest in haar eentje deze woelige periode in de opvoeding doorstaan.
Veilig over de stroomversnellingen heen
De gids bracht onze groep naar de oever van de rivier, en gaf ons de opdracht om een zwemvest om te doen en een peddel te pakken. Bij het instappen in de boot wees hij aan waar we moesten zitten om het gewicht goed te verdelen. Dan zou de boot stabiel blijven als we over stroomversnellingen moesten varen. Hij vertelde hoe geweldig en spannend onze raftingtocht zou zijn, en gaf ons de nodige instructies zodat we de boot goed over het kolkende water konden dirigeren. Hij drukte ons op het hart dat er zeker spannende momenten zouden zijn, maar dat de tocht volkomen veilig was, en we volop konden genieten.
Uitdagingen te boven komen
We kwamen maandelijks bij elkaar om elkaar rekenschap af te leggen voor de persoonlijke doelen die we onszelf hadden gesteld. Mijn vriendin Mary wilde vóór het eind van het jaar de zittingen van haar eetkamerstoelen opnieuw bekleden. Toen we eind november bij elkaar waren, merkte ze op, gevat als ze is: ‘Het heeft me tien maanden en twee uren gekost om mijn stoelen weer mooi te maken.’ Met een veeleisende baan en een druk gezin had ze maandenlang niet aan de juiste spullen kunnen komen, of de rust kunnen vinden om de klus aan te pakken. Maar toen ze er echt voor ging zitten, was het in twee uur gedaan.
Niemand nodig die garant staat
Wanneer iemand van wie bekend is dat hij zijn rekeningen niet altijd op tijd betaalt een lening wil afsluiten om een huis of auto te kopen, durven kredietverschaffers het risico niet altijd aan. Als je wat dit betreft geen vlekkeloos verleden hebt, is de belofte om terug te betalen wat je leent voor een bank vaak niet voldoende. Een mogelijkheid voor degene die wil lenen is dan om iemand te vinden die zijn rekeningen en schulden altijd op tijd afbetaalt, en die te vragen de lening mede te ondertekenen. Wanneer zo iemand garant staat, heeft de bank er alle reden voor om erop te vertrouwen dat de lening terugbetaald wordt.
Omgaan met kritiek
Ik maak deel uit van een team dat een jaarlijks evenement in onze gemeenschap organiseert. Elf maanden lang zijn we druk met allerlei details om ervoor te zorgen dat het een succes wordt. We stellen datum en plaats vast. We bepalen de toegangsprijs. We kiezen wie we voor van alles vragen, van geluidstechnici tot houders van voedselkraampjes. Wanneer het evenement naderbij komt, beantwoorden we vragen van de media en maken we een routebeschrijving. Naderhand verzamelen we feedback. Soms is die goed. Soms is het erg kritisch. Als team horen we enthousiaste geluiden terug, maar noteren we ook de klachten die binnenkomen. Negatieve feedback is soms ontmoedigend; dan heb je wel eens de neiging om het bijltje erbij neer te gooien.
Niemand geeft om me
Wanneer ik me als kind eenzaam of afgewezen voelde, of last van zelfmedelijden had, dan probeerde mijn moeder me wel eens op te vrolijken door een populair deuntje te zingen: ‘Niemand mag me, iedereen haat me. Ik geloof dat ik maar wormen ga eten.’ Als er dan een flauwe glimlach op mijn gezicht verscheen, dan hielp ze me om te denken aan de vele bijzondere relaties en redenen om dankbaar te zijn, die ik had.
Verandering van perspectief
De stad waar ik woon maakte de strengste winter mee in dertig jaar. Het bleef maar sneeuwen. Ik had spierpijn van het urenlange sneeuwschuiven, maar toen ik weer naar binnen ging, leek het wel of het helemaal niets geholpen had. Ik schopte mijn sneeuwlaarzen uit en voelde de begroeting van het warme haardvuur en mijn kinderen die eromheen zaten. Vanuit de beschutting van mijn huis keek ik naar buiten, en mijn perspectief op hoe het buiten was verschoof in één klap. Niet langer zag ik de overlast en het extra werk dat ik eraan zou hebben, maar dronk ik de schoonheid in van de bevroren takken aan de bomen en de witte deken die over het kleurloze winterlandschap heen lag.
Reden om te zingen
Toen ik dertien was, eiste de school waarop ik zat dat elke leerling vier bijvakken koos, zoals huishoudelijke vakken, kunst, koor en houtbewerking. Tijdens mijn eerste koorles liet de lerares de leerlingen één voor één bij de piano komen om te horen wat voor stem ze hadden. Zo verdeelde ze de klas in groepen met dezelfde stemmen. Toen het mijn beurt was, zong ik braaf de noten die ze speelde, en nog een keer, maar ik werd niet bij een van de groepen ingedeeld. Na verschillende pogingen stuurde ze me naar de decaan om een ander vak te kiezen. Vanaf dat moment wilde ik het liefst helemaal nooit meer zingen. Ik was ervan overtuigd dat mijn stem niet om aan te horen was.
Wat je wil horen
Als mens ben je vaak geneigd om informatie op te zoeken die strookt met wat je zelf vindt. Onderzoek heeft zelfs aangetoond dat het twee keer zo waarschijnlijk is dat je naar informatie zoekt die je eigen mening ondersteunt, dan naar andere. Als je sterk overtuigd bent van wat je denkt, dan mijd je meningen die daartegenin gaan, zo werkt het gewoon.
En toch . . .
Met mijn pessimistische inborst trek ik vaak al snel negatieve conclusies over de uitkomst van bepaalde situaties in mijn leven. Als een project waaraan ik werk niet lekker loopt, dan denk ik al gauw dat niets wat ik doe zal slagen. En, al is het iets heel anders, ik zal wel nooit met veel gemak mijn eigen tenen kunnen aanraken. Daarbij ben ik een afschuwelijke moeder die niets goed kan doen. Als iets op het ene terrein niet lukt, heeft dat een onnodig negatief effect op mijn gevoelens op allerlei andere gebieden.
Gods stem
Onze tweede dochter wilde dolgraag bij haar grote zus op de kamer in een ‘groot bed’ slapen. Elke avond stopte ik Britta in en zei ik streng dat ze in bed moest blijven. Als ze dat niet deed, zou ze terug naar haar ledikantje moeten. Elke avond weer trof ik haar op de overloop aan en moest ik mijn ontmoedigde schat naar haar ledikantje terugbrengen. Jaren later kwam ik erachter dat haar doorgaans lieve oudere zus het niet zo’n goed idee had gevonden dat Britta bij haar op de kamer kwam slapen. Ze ontwikkelde de gewoonte om tegen Britta te zeggen dat ze mij haar naam hoorde roepen. Als Britta dan uit bed kwam om te kijken wat er was, betekende het een enkeltje terug naar het ledikant.
Barmhartigheid en oordeel
Toen mijn kinderen aan het kibbelen waren en naar me toekwamen om elkaar te verklikken, nam ik elk van hen apart om hun kant van het probleem aan te horen. Omdat ze allebei schuld hadden, vroeg ik hun aan het eind van ons gesprekje wat volgens hen een passende, eerlijke reactie op de actie van de ander zou zijn. Beiden pleitten ervoor dat de ander meteen gestraft moest worden. Tot hun verrassing gaf ik hun allebei de straf die ze voor de ander bedacht hadden. Opeens klaagden ze er allebei over hoe ‘oneerlijk’ die straf leek, nu ze er zelf onder te lijden hadden. Terwijl ze het geheel en al passend vonden toen ze dachten dat het voor de ander bedoeld was.
